Hepimiz kedilerin “dokuz canlı” olduğu ve “daima ayaklarının üstüne düştüğü” sözlerini duyduk. Bu eski atasözleri kedileri inanılmaz derecede esnek canlılar olarak algılamamıza sebep oldu.Kediler zarif, dikkatli ve kendilerine nasıl bakacaklarını biliyorlar. Ancak kedi sahipleri kedileri tanıdıkça bunun her zaman gerçek olmadıgını görmektedir. Kedilerin zarar görmeden tehlikeden çıkma yeteneğine rağmen, hala yaralanmaya karşı savunmasızdırlar ve kediler incindiğinde, yardım etmemize ihtiyaç duyarlar.
Buna baş yaralanmaları da dahildir. Louisiana Eyalet Üniversitesi Veteriner Fakültesi'nde acil ve kritik bakım yardımcı doçenti olan Dr. M. Ryan Smith “Kediler“ de sarsıntı yaralanmaları yaşayabilir ”diyor. Porto Riko, Ponce'deki Perla del Sur Hayvan Hastanesi müdürü Dr. Victor Oppenheimer de aynı fikirde. “Kediler her an sarsıntı yaşayabilirler” diye açıklıyor.
Kedilerde Beyin Sarsıntılarının Nedenleri
Kedilerde sarsıntılar birçok nedenden kaynaklanabilir, ancak uzmanlarımıza göre, ana faktör “kör travma” dır. Bir araba çarptığında ya da bir şeye (ya da birine) en yüksek hızda koştuğunda, daha nadir olarak bir köpek saldırısında meydana gelebilecek kuvvetli sallanma ve hatta insanlar tarafından kötü muamele veya kötüye kullanım neden sayılabilir.
Kafa travması semptomları, kırık kemikler veya kanama gibi diğer yaralanmalar kadar belirgin olmayabilir. Ancak veterinerler genellikle kedileri bu gibi sorunlar için incelerken kafa travması delilleri bulurlar.
Kafa travmasının en sık nedenleri dışarıda meydana geldiğinden,kapalı alanda yaşayan kedilerin daha güvende olduğunu söyleyebiliriz.İç mekanda yaşayan kediler, trafik, aşırı yükseklikler ve diğer tehlikelerden daha fazla korundukları için sarsıntı riski azalır.
Kedilerde Beyin Sarsıntısı Belirtileri
Kedinizle ilgili herhangi bir travmaya tanık olursanız onu hemen veterinere götürmelisiniz. Ancak sahibinin olaya tanık olmadığı durumlarda, kedinizin sarsıntı geçirip geçiremeyeceğini başka nasıl anlayabilirsiniz?
Smith, “Kediler hastalık ve yaralanmaları gizleme yetenekleri nedeniyle kötü şöhretlidir,” diye açıklıyor. , Nöbetler, yürüme zorluğu veya kusma kediniz için “anormal” olarak değerlendirebileceğiniz herhangi bir davranışın da kontrol etmeye değer olduğunu ekliyor.
Oppenheimer, bir kedinin gözlerinin de bir şeyin doğru olmadığını gösterebileceğini ekliyor. Beyin hasarının bir belirtisi nistagmus(gözlerin istemsiz olarak ileri geri hareketi) veya tekrarlayan, kontrolsüz göz hareketleridir. Bahsettiği diğer belirtiler anizokorya(her iki göz bebeğinin farklı boyutlarda olması) veya ışık reflekslerindeki eksiklikler” dir,
Bir Sarsıntıdan Şüphelendiğinizde Ne Yapmalı?
Kedinizde beyin hasarı belirtileri gözlemlerseniz, hızlı ve sakin bir şekilde hareket etmek önemlidir. İnsanlarda olduğu gibi, kedi sarsıntılarının ciddiyeti değiştiğine ve bazılarının kalıcı etkilere sahip olmayacak kadar küçük olacağına dikkat edilmelidir. Ancak yaralanma ne kadar hafif olursa olsun, en iyi eylem yolu derhal tıbbi tedavi aramaktır.
Smith, “Basitçe söylemek gerekirse, herhangi bir travmadan sonra, özellikle kafa travması şüphesi veya kanıtı varsa, evcil hayvan bir veterinere götürülmelidir. “Kafa travmasının birçok klinik özelliği çok ince olabilir ve bir veterinerin uzmanlığını gerektirebilir.”
Veterinere gitmeden önce, kedinize yardımcı olmak için uygulayabileceğiniz ön adımlar vardır. Eğer “sarsılıyor” ya da “dönüyorsa” diye açıklıyor Oppenheimer, onu bir havluya sarın, böylece kendinizi korurken onu tutabilirsiniz. Mümkünse, “kedinin havlu kaplı kafasının üzerine bir buz torbası yerleştirmelisiniz” diye tavsiye ediyor. “Kafanın soğutulması, beyne yayılmaya çalışan herhangi bir toksik iltihabın hareketini yavaşlatacaktır.”
Evde ağrı kesici veya diğer ilaçları vererek kedinizin acı çekmesini önlemeyi mi düşünüyorsunuz? Yapmayın,yardımdan çok daha fazla zarar verir. Oppenheimer, “Bu daha fazla hasara neden olabilir ve hayvan hastanesinde tedavimizi daha zor hale getirebilir” diye uyarıyor. Örneğin, asetaminofen veya ibuprofen gibi küçük dozlarda ilaçlar kediler için toksiktir ve hatta ölümcül olabilir.
Asla Beklemeyin: En kısa zamanda bir veterinere bakın
Beyin sarsıntısı vakalarında “ikincil yaralanma” adı verilen risk nedeniyle hızlı hareket etmek son derece önemlidir. Laurent Garosi ve Sophie Adamantos, 2011 yılında yayınlanan “ Cat in Head Trauma ” başlıklı makalesinde “ Kafa travması birincil ve ikincil beyin yaralanmasına neden olabilir. Tedavi edilemeyen veya geri döndürülemeyen primer yaralanmalar, ilk etki anında meydana gelen doğrudan doku hasarını tanımlar.İkincil yaralanma, birincil etkiyi takiben nöral dokuya uygulanan ek hakarettir. ”Temel olarak, bu, kedinizin uygun tedavi olmadan ne kadar uzun sürerse, beyne ek yaralanma olasılığı o kadar artar.
Oppenheimer, “beyin yaralanmaları felç, bilişsel bozukluklar ve hatta ölüm olasılığı nedeniyle acil olarak tedavi edilmelidir” diye açıklıyor.
Kedilerde Beyin Sarsıntısı Tedavisi
Kedinizi veterineriniz, yaralanmanın şiddetini belirlemek için muayene edecektir.. Smith, “Daha hafif kafa travmaları için destekleyici tedavi ve ağrı yönetimi genellikle gerekli olan her şeydir” diyor. “Tıbbi ilerlemenin izlenmesi önerilebilir ve genellikle hastanın diğer yaralanmalarının tedavisi için önerilerle birlikte verilecektir.” İlk muayene özellikle ciddi bir kafa travması gösteriyorsa, kedinin MRI veya BT taraması yapması gerekebilir.
Veteriner yaralanmayı tipine ve şiddetine göre tedavi edecektir. Daha ağır vakalarda, veterinerler tipik olarak “IV sıvıları, antienflamatuarlar ve nörolojik ilaç türlerini” kullanacaklar, diyor Oppenheimer.İyileşme belirtilerini görmek birkaç gün ila bir hafta sürebilir, bu nedenle kediler genellikle izleme için veterinerlikte tutulacaktır.
Bazı veteriner klinikleri tarafından kullanılan diğer bir seçenek lazer tedavisidir. Sınıf 2 soğuk lazer uzmanı olan Oppenheimer, bu tedavi yöntemini önermektedir. “Herhangi bir toksik iltihabı gidermek, lenfatik sistemi açmak için lazer frekansları kullanarak çalışır, böylece bu toksik atık dışarı çıkabilir ve kararsız mitokondriyal DNA'ya sahip hücreleri onarır” diyor. “Bu da etrafındaki hücreleri aktive ederek çevredeki dokuya sağlık yayarak daha fazla hücre hasarını önleyecektir.”
Tedaviler, kedinizin yaşadığı travma türüne bağlı olarak büyük ölçüde değişir ve veterineriniz en iyi yolu önerecektir.
Yorumlar